برداشتن تیروئید، معمولا طی تشخیص پزشکان در پی بیماری هایی چون سرطان تیروئید، پرکاری تیروئید و گواتر صورت می گیرد که طی آن تمام یا قسمتی از بافت تیروئید برداشته می شود. معمولا بیماران بعد از جراحی تیروئید ممکن است دچار عوارض برداشتن تیروئید شوند که برخی از آنها طبیعی بوده و برخی دیگر نیز از عارضه های نادر این جراحی محسوب می شوند. در این مقاله قصد داریم به عوارض عمل تیروئید بپردازیم.
سرطان تیروئید چیست؟
سرطان تیروئید٬ سرطانی است که در ناحیه غده تیروئید رخ میدهد٬ هنگامی که سلول های این ناحیه بی‌رویه رشد میکنند. بدین ترتیب تومورهایی سرطانی در بافت تیروئید ایجاد می‌شود. پزشکان پس از تشخیص بیماری٬ در صورت لزوم٬ اقدام به جراحی سرطان تیروئید میکنند٬ یعنی بخشی یا کل تیروئید را برمیدارند.
برداشتن تیروئید چه عوارضی دارد؟
عارضه های بعد از جراحی شامل دو دسته عارضه های طبیعی و غیر طبیعی می شود. احتمال بروز عارضه های طبیعی بسیار بالا و عوارض شایع کمتر از ۵ درصد است. عارضه هایی مثل درد یا خونریزی محل برش جراحی کاملا طبیعی است و بیمار می تواند با مصرف مسکن و یا داروهای تجویز شده برای کنترل خونریزی از ایجاد این عارضه های پیشگیری کند. عارضه شایع دیگری که در این زمینه می توان به آن اشاره کرد گرفتگی عضلات گردن است که معمولا با انجام تمرینات نرمشی بعد از جراحی و استفاده از داروهای شل کننده عضلات به مرور برطرف می شود.
عوارض شایع بعد از عمل برداشت تیروئید شامل عفونت زخم، خونریزی، انسداد راه های هوایی (در اثر لخته خون یا بیماری تراکئومالاسی)، هیپوکلسمی، طغیان تیروئیدی و آسیب عصب راجعه حنجره است.
[ بیشتر بدانید: توده هیپواکو در تیروئید چیست؟ ]
احتمال عوارض برداشتن تیروئید موارد زیر است:
تغییرات کلسیم بعد از عمل (هیپوکلسمی)
انسداد راه هوایی در اثر لخته خون یا تراکئومالاسی
گرفتگی صدا (آسیب عصب راجعه حنجره)
عفونت زخم
تغییراتی در عادات غذایی
در ادامه به توضیح هریک میپردازیم.
۱- تغییرات کلسیم بعد از عمل (هیپوکلسمی)
احتمال بروز این عارضه ۳ تا ۵ درصد است. جراحی می تواند به آسیب غده پاراتیروئید، انسداد یا کاهش جریان خون رونده به این غدد و برداشت غیر عمدی این ساختار های کوچک منجر شود. ابتلا به کم کاری غده پاراتیروئید و کاهش تولید هورمون پاراتیروئید منجر به کاهش سطح کلسیم سرم خون می شود.
هیپوکلسمی حاد معمولا ۲۴ تا ۴۸ ساعت بعد به صورت انسداد راه هوایی یا استریدور حلقی (خروسک) بروز می دهد.
علائم افت کلسیم
علائم اولیه این وضعیت معمولا
گزگز و بی حسی لبها، نوک انگشتان و کف پا
سردرد
گرفتگی عضلات
اضطراب و افسردگی
البته علائم دیگری نیز می توانند پدیدار شوند که از جمله آن ها می توان به اسپاسم کارپوپدال، تتانی، اسپاسم حلقی، صرع، طولانی شدن موج QT در نوار قلب و حمله قلبی اشاره کرد.
علامت شوستوک یک انقباض در عضلات صورت است که با ضربه زدن به عصب صورت در ناحیه اطراف گوش (per auricular) برانگیخته می شود. علامت تروسو به اسپاسم تونل کارپال دست گفته می شود که در هنگام باد کردن کاف فشار خون بر روی دست به وقوع می پیوندد.
فشار مثبت مداوم بر راههای هوايی (CPAP) اغلب در رفع تنگی های راه های هوایی موثر بوده و دریافت ۱ گرم کلسیم گلوکونات به صورت وریدی و آهسته می تواند سبب رفع علائم شود.